Nieuws / 30 maart 2020
Wanneer je dit leest, zit je waarschijnlijk thuis achter je laptop aan je aangepaste thuis werkplek. Inmiddels al een beetje gewend aan de situatie, maar vooral ook terugdenkend aan de situatie hiervoor, waarvan je nu ineens de kleine dingen op de werkvloer gaat waarderen die je toen gelukkig maakte. Ja, thuis werken….. Dit is hoe het corona virus vandaag de dag invloed heeft op ons werk. En niet alleen op ons werk, maar ook op ons leven. Werkgeluk: het is waarschijnlijk niet het eerste waar je aan denkt in deze corona crisis tijd, maar toch erg van belang! Wat voor impact heeft het thuiswerken op het werkgeluk?
Mijn naam is Tessa Butter en ik doe binnen Aestate een afstudeeronderzoek naar de invloed van de werkomgeving op het werkgeluk van kantoormedewerkers. Werkgeluk wordt steeds belangrijker en de aandacht voor werkgeluk groeit. Maar nu deze werkomgeving is veranderd in een thuisomgeving en de kans groot is dat het werkende leven blijvend zal veranderen, moet er anders met de pijlers van werkgeluk worden omgegaan. Wat kun je doen om de vinger aan de pols te houden bij medewerkers? Productief te blijven? Te voorzien in het contact met anderen dat wij, sociale wezens, over het algemeen prettig vinden?
Verandering
De werkomgeving is sterk aan het veranderen, mede door de verandering van de maatschappelijke samenleving. Wanneer er teruggekeken wordt naar de afgelopen jaren, is te zien hoezeer het dagelijks leven en de maatschappij zijn veranderd. Met name hoe snel deze veranderingen zijn gegaan. Bovendien zullen deze ontwikkelingen de komende jaren het leven en het werk blijven veranderen.
Tegenwoordig is thuiswerken vrij normaal geworden binnen organisaties die dit kunnen faciliteren. Sommigen zijn daar zelfs al wel aan gewend en zijn ook overtuigd van de voordelen: geen reistijd, minder afleiding en het combineren van werk met de huishoudelijke taken. Voor medewerkers kan thuiswerken (een of twee dagen per week) een fijne afwisseling zijn met de normale kantoor drukte. Het kan medewerkers stimuleren om net dat ene af te maken waar hoge concentratie voor nodig is, zonder collega’s die hen onderbreken. Of het kan hen helpen een gezonde en efficiënte werk-privé balans te vinden.
Vertrouwen
Toch is het voor anderen een weg zoeken in de balans tussen vertrouwen en verantwoordelijkheid. Geloof het of niet, maar dit vertrouwen draagt ook nog eens bij aan het werkgeluk van medewerkers. Werkgeluk kent namelijk een aantal pijlers, waarin ook het begrip ‘autonomie’ terug te zien is. Door het vertrouwen dat medewerkers krijgen van hun werkgever als zij thuis werken, ervaren ze meer autonomie om hun werk in te vullen naar eigen inzicht. Vertrouwen is een belangrijke factor als het gaat om productieve en gelukkige medewerkers, maar tegelijkertijd wordt vertrouwen ook gezien als een van de moeilijkste aspecten van management op afstand. Om op dit vlak werkgeluk te creëren kunnen er velen software-besturingssystemen gebruikt worden om de voortgang van werkzaamheden te monitoren, maar wat écht helpt is het volgende: niet het elkaar informeren over de voltooide taken, maar over de behaalde resultaten en prestaties. Door dit wekelijks te doen motiveert dit de medewerkers meer dan dat zij hun voltooide taken moeten verantwoorden. In het verlengde hiervan dragen virtuele ontmoetingen via dag-starts ook bij aan het werkgeluk van medewerkers, meer op het sociale aspect. Door te voorkomen dat hierin alleen over werk wordt gesproken, maar ook eens te vragen ‘hoe gaat het met je?’, vormt er ook op afstand een sociale verbondenheid.
Interactie en verbondenheid
Dit is misschien nog wel het meest lastige vanuit huis, de verbondenheid met collega’s. Het gevoel ergens bij te horen, is bijna even belangrijk voor ons als ademen, eten en drinken; het wordt beschouwd als een fundamentele menselijke behoefte en is essentieel voor het welbevinden. We zijn niet gewend en niet geneigd om alleen te handelen. Even een kop koffie drinken samen, grappen maken of vertellen wat je hebt meegemaakt, dat wordt gemist bij het thuis werken. Maar waarom? Ook via Skype of WhatsApp bellen kan er samen een kop koffie worden gedronken. En doe dat ook vooral! Wanneer er weinig interactie plaatsvindt neemt het algehele welzijn af. Daarbij is het behouden van dagelijkse interactie binnen teams een belangrijk aspect om jezelf betrokken te houden bij de rest. Om dit nog effectiever te maken laten de communicatie tools het zelfs al toe om sub teams te maken, zodat er elke week interactie ontstaat tussen andere medewerkers. Binnen grote teams zal dit zorgen voor meer interactie en verbondenheid, omdat er in een grote groep altijd medewerkers zijn die op de achtergrond vertoeven.
Kom in beweging
Vitaliteit, het is al kort aan de orde gekomen doormiddel van een rondje buiten te lopen. Als je thuis werkt, zit je al snel de hele dag achter je laptop. Normaal gesproken ben je meer in beweging als je naar kantoor gaat. Maak ‘in beweging komen’ onderdeel van de dagelijkse thuiswerk-routine. Loop een keertje extra de trap op en af, doe tussendoor een home work-out of ga een rondje hardlopen bij mooi weer. Vitaliteit gaat verder dan sporten, het gaat ook om de juiste houding achter je bureau. Werkgevers kunnen hun medewerkers voorzien van een Arbo-conforme werkplek, maar een groot deel moet ook vanuit de medewerkers zelf komen. Werkgevers kunnen hun werknemers dus zeker wel op de hoogte brengen van de risico’s. Dit gebeurt ook al volop, alle grotere werkgevers hebben aandacht voor de vitale werkomgeving en geven tips en (financiële) hulp voor het inrichten van de thuiswerkplek en bieden sporttips voor in en om het huis aan.
Thuiswerk-routine
“Creëer nieuwe rituelen om sociale verbondenheid te versterken”. Rituelen hebben voor ons altijd een bijdrage geleverd aan structuur, rust, zingeving, verbinding en gewenst gedrag. De eerdergenoemde dag-start is hier een voorbeeld van of de gezamenlijke lunch. Maar waarom geen rondje lopen en even videobellen met die collega die je graag wilt spreken? Dit soort rituelen die normaal onder werktijd plaatsvonden kunnen makkelijk worden volbracht als je thuis werkt. Douche, kleed je aan en ontbijt. Dit klinkt heel logisch, maar velen zullen de neiging hebben om toch even in je pyjama achter de laptop te kruipen wanneer je toch thuis bent of al te beginnen zonder een ontbijt genuttigd te hebben. Wanneer de dag begonnen wordt alsof het een normale kantoor dag is kom je sneller in je werkritme. Het helpt dus enorm om een goed ontbijt te nuttigen en jezelf fatsoenlijk aan te kleden. Begin en sluit de dag ook af op het tijdstip dat je gewend bent, zoals jouw normale kantoor dag, om te voorkomen dat je uren achter het beeldscherm blijft zitten. Vervang het potje tafelvoetbal op kantoor door een potje online FIFA in de pauze, waarom niet? Het creëren van gewoontes en rituelen, het creëren van een omgeving waar plezier centraal staat en het doen van onverwachte dingen speelt in op de werkgeluk pijler ‘plezier’. Dit is een belangrijke pijler om positiviteit te creëren en dit stimuleert de leercurve. Jouw werkdag moet er niet oppervlakkig uit komen te zien nu je thuis werkt!
Normaal al een hele opgave, maar nu nog meer omdat er mogelijk ook partners en kinderen thuiswerken. Daar komen de zorgen om boodschappen en ouders nog bij. En juist dan kan de werkgever een belangrijke rol spelen in het werkgeluk. Stabiliteit, structuur, vertrouwen en vooral ook sociale binding zijn aspecten waar de werkgever voor kan zorgen.
Flexibiliteit
Echter ieder individu, elke medewerker heeft andere wensen ten aanzien van de ideale werklocatie, of deze nu thuis is of op kantoor. Dat is altijd zo geweest en wordt met de jaren een steeds belangrijkere factor om personeel aan te trekken en te behouden. De reden dat er zoveel aandacht voor is komt omdat er meer ruimte en flexibiliteit is om als werknemer met werkgevers in gesprek te gaan. Zolang er een balans is in wat goed is voor de organisatie en wat goed werkt voor de medewerker, zijn er alleen winnaars! Maar hoe weet je als werkgevers wat er in de thuissituatie belangrijk is voor medewerkers? En hoe kan je dat beïnvloeden? Hoe kan je als organisatie bijdragen aan het werkgeluk als dat deels in de thuissituatie verkregen wordt?
Werkgeluk gaat verder dan de werkvloer; werkgeluk in de thuisomgeving is nét zo belangrijk.
[I] van der Kamp, C. (2020). Struggles met het thuiswerken
[II] Noordoven, C. (2020). Verplicht thuiswerken? Dit is de impact op Werkgeluk.
van der Kamp, C. (2020, 26 maart). Struggles met het thuiswerken. Geraadpleegd van http://kompaswerkgeluk.nl/struggles-met-het-thuiswerken/
Noordoven, C. (2020, 17 maart). Verplicht thuiswerken? Dit is de impact op Werkgeluk. Geraadpleegd van https://2daysmood.com/kennisblog/verplicht-thuiswerken-dit-is-de-impact-op-werkgeluk/
Derks, M. (2020, 19 maart). 5 Bewezen Tips om Medewerkers Thuis Betrokken te Houden. Geraadpleegd van https://2daysmood.com/kennisblog/5-bewezen-tips-om-medewerkers-thuis-betrokken-te-houden/
C. (2020, 13 maart). Verplicht thuiswerken door het Coronavirus! | JECKX. Geraadpleegd van https://www.jeckx.nl/verplicht-thuiswerken-door-het-coronavirus/
Lubberts, J. (2019, 27 augustus). Introduceer nieuwe rituelen & 5 andere tips om slimmer te werken. Geraadpleegd van https://www.frankwatching.com/archive/2016/12/08/introduceer-nieuwe-rituelen-5-andere-tips-om-slimmer-te-werken/
van den Hoogenband, P. (2019, 28 november). Vitaliteit op de werkvloer. Geraadpleegd van https://www.deondernemer.nl/personeel/vitaliteit/vitaliteit%7E373494
PW. (2017, 21 november). Thuiswerken: de voors en tegens. Geraadpleegd van https://www.pwnet.nl/organisatie-strategie/nieuws/2017/11/thuiswerken-de-voors-en-tegens-10125825
Verhagen, L. (2020, 16 maart). Met deze tips blijft het thuiswerken leuk en efficiënt. Geraadpleegd van https://www.volkskrant.nl/de-gids/met-deze-tips-blijft-het-thuiswerken-leuk-en-efficient~b1b462cf/
van der Meulen, F. (2020, 18 maart). Acht tips voor Smart Working van de ervaringsdeskundigen uit Italië. Geraadpleegd van https://happyoffice.nl/smartworkingcorona/
